مهاجرت کاری به آلمان یکی از اهداف اصلی بسیاری از ایرانیان است. در میان روشهای مختلف، “آوسبیلدونگ” جایگاه ویژهای دارد. چرا؟
چون این مسیر نهتنها شما را با دانش تئوری و مهارت عملی لازم برای یک شغل مشخص تجهیز میکند، بلکه از همان ابتدا شما را وارد محیط کار واقعی کرده و حتی حقوق دریافت میکنید.
بنابراین، اگر به دنبال کسب مهارتهای عملی، دریافت حقوق حین آموزش و ساختن آیندهای شغلی مطمئن هستید، مهاجرت به آلمان از طریق آوسبیلدونگ میتواند گزینهی ایدهآل شما باشد. این مطلب راهنمای جامعی برای درک این مسیر مهاجرتی است.
آوسبیلدونگ چیست؟
آوسبیلدونگ، یک سیستم آموزشی حرفهای ریشهدار و بسیار ارزشمند در آلمان است که هدف آن، آمادهسازی افراد با مهارتها و دانش تخصصی مورد نیاز برای مشاغل گوناگون میباشد. این برنامه با ادغام آموزش عملی در محیط کار و آموزش نظری در مدارس حرفهای (Berufsschule)، یک رویکرد دوگانه را ارائه میدهد که به شرکتکنندگان امکان کسب تجربه واقعی در کنار تقویت بنیان علمی در رشته مورد نظرشان را میدهد.
ویژگیهای کلیدی آوسبیلدونگ
- سیستم دوگانه: ترکیبی از تجربه عملی و آموزش نظری.
- آموزش در محیط کار: کارآموزان بخش قابل توجهی از زمان خود را مستقیماً در یک شرکت کار میکنند و تجربه مرتبط کسب میکنند.
- مزایای مالی: برخلاف بسیاری از برنامههای آموزشی، کارآموزان در آوسبیلدونگ در حین یادگیری، حقوق ماهانه دریافت میکنند.
این سیستم طیف وسیعی از صنایع از جمله بهداشت و درمان، مهندسی، امور مالی، صنایع دستی و فناوری اطلاعات را در بر میگیرد و شرکتکنندگان را به خوبی برای ورود به بازار کار آماده میکند.
برخی از زمینههای کلیدی عبارتند از:
- بهداشت و درمان و پزشکی
- مهندسی و فناوری
- امور مالی و تجارت
- صنایع دستی و تجارت
- فناوری اطلاعات (IT)
جنبه عملی آوسبیلدونگ، که شامل کار مستقیم در شرکتها و کسب تجربه مرتبط همراه با دریافت حقوق است، آن را از روشهای آموزشی سنتی متمایز میسازد و علاوه بر ایجاد استقلال مالی، فرصتهای شبکهسازی ارزشمند و یک شروع قوی در مسیر شغلی را برای کارآموزان فراهم میکند.
ساختار دورههای آوسبیلدونگ
دورههای “آوسبیلدونگ” در آلمان، یک برنامه آموزشی جامع و ساختاریافته است که معمولاً بین دو تا سه و نیم سال به طول میانجامد و بسته به رشته انتخابی شما متغیر است.
در طول این دوره، شما به طور منظم از طریق آزمونهای کتبی و عملی مورد ارزیابی قرار میگیرید و در نهایت، با گذراندن آزمون نهایی، به عنوان یک متخصص حرفهای در رشته خود شناخته میشوید.
این سیستم آموزشی دوگانه تضمین میکند که شما با یک آمادگی کامل، شامل دانش آکادمیک قوی و تجربه عملی ارزشمند، وارد بازار کار میشوید.
آوسبیلدونگ، یک سرمایهگذاری هدفمند برای آیندهای شغلی درخشان است.
شرایط درخواست برای دورههای آوسبیلدونگ در آلمان

- مدرک تحصیلی: شما باید تحصیلات متوسطه خود را به پایان رسانده باشید، معادل مدرک Realschulabschluss آلمان (کپی مدارک تحصیلی شما باید به آلمانی ترجمه شده باشند.).
- مهارت زبان مهارت زبان آلمانی: تسلط به زبان آلمانی ضروری است زیرا بیشتر برنامههای آوسبیلدونگ به زبان آلمانی برگزار میشوند. شما معمولاً به سطح B1 یا B2 زبان آلمانی نیاز دارید که توسط آزمونهای زبان معتبر مانند موسسه گوته یا TestDaF تأیید شده باشد.
- شرایط سنی: برای درخواست برنامه آوسبیلدونگ باید حداقل 18 سال سن داشته باشید. ممکن است برخی استثناها اعمال شود، اما این شرط کلی است.
- ویزا و اجازه اقامت: شما باید برای یا ویزای آموزش حرفهای (Ausbildungsvisum) درخواست دهید و پس از ورود به آلمان، باید برای اجازه اقامت به مدت برنامه آوسبیلدونگ خود درخواست دهید.
- بیمه سلامت: شما باید در آلمان تحت پوشش بیمه سلامت باشید. دانشجویان بینالمللی معمولاً باید در یک طرح بیمه سلامت دولتی یا خصوصی ثبت نام کنند.
- رزومه/CV: یک رزومه ساختاریافته که سوابق تحصیلی، تجربه کاری و مهارتهای شما را نشان دهد.
- انگیزهنامه: یک انگیزهنامه شخصی که انگیزه شما را برای انتخاب برنامه آوسبیلدونگ و اینکه چرا شما یک نامزد مناسب هستید توضیح دهد.
شرایط دریافت ویزای آوسبیلدونگ آلمان
برای دریافت ویزای آموزش حرفهای در آلمان، متقاضیان باید شرایط زیر را داشته باشند:
- قرارداد کارآموزی با یک شرکت آموزشی: شما باید یک قرارداد آموزشی (Ausbildungsvertrag) با شرکتی که برنامه آوسبیلدونگ را ارائه میدهد، منعقد کنید. این یک گام مهم است، زیرا آموزش عملی توسط کارفرما ارائه میشود.
- تسلط به زبان آلمانی: متقاضیان معمولاً باید مهارت زبان آلمانی حداقل در سطح B1 چارچوب CEFR را داشته باشید. این شرط در صورتی اعمال میشود که موسسه آموزشی هنوز سطح زبان فرد را ارزیابی نکرده باشد یا فرد دوره آمادگی زبان نگذرانده باشد.
- توانایی مالی برای تامین هزینههای زندگی: فرد باید ثابت کند که قادر به پرداخت هزینههای زندگی خود در طول مدت اقامت در آلمان است. به طور کلی، ارائه مدرکی دال بر داشتن حداقل 959 یورو در ماه (تا سال 2025) ضروری است. در دورههای شرکتی، حقوق کارآموزی به عنوان مدرک مالی محسوب میشود. اگر حقوق ناخالص کارآموز حداقل 990 یورو در ماه (در سال 2025) باشد، نیاز مالی فرد برآورده شده تلقی میشود. در صورت ناکافی بودن حقوق، متقاضی میتواند با ارائه مدارک مربوط به حساب بانکی مسدود شده یا تعهد نامه مالی، کسری مبلغ را جبران کند.
- پاسپورت: یک پاسپورت معتبر با حداقل 6 ماه اعتبار باقی مانده.
در فرآیند دریافت ویزای آوسبیلدونگ آلمان، ممکن است آژانس فدرال استخدام آلمان (BA) شرایط استخدام شما را بررسی کند. این بررسی شامل ارزیابی این موضوع است که آیا شرایط کاری شما مشابه شرایط کارآموزان آلمانی خواهد بود یا خیر.
لازم به ذکر است که این فرآیند یک روال داخلی بین سازمانی است و نیازی به هیچگونه اقدام خاصی از جانب شما به عنوان متقاضی ندارد.
پرطرفدارترین دورههای آوسبیلدونگ در آلمان
در این بخش، نگاهی به محبوبترین و پرطرفدارترین رشتههای آوسبیلدونگ میاندازیم:
عنوان دوره | شرح | مدت زمان | میانگین حقوق در طول آموزش (یورو) |
---|---|---|---|
متخصص فناوری اطلاعات (IT) | آموزش در برنامهنویسی، مدیریت شبکه و توسعه نرمافزار با فرصتهای شغلی عالی در عصر دیجیتال | 3 سال | 1,060 تا 1,200 |
متخصص فناوری اتوماسیون | تمرکز بر تولید پیشرفته، رباتیک و سیستمهای کنترل برای برتری در اتوماسیون صنعتی | 3.5 سال | 1,050 تا 1,270 |
متخصص تست مواد | ارزیابی خواص و دوام مواد در صنایع حساس به ایمنی و کنترل کیفیت | 3.5 سال | 1,050 تا 1,270 |
متخصص ابزار و قالب | توسعه و ساخت ابزارهای تخصصی برای صنایع فلزکاری و تولید | 3.5 سال | 1,050 تا 1,260 |
پرستار | آموزش مراقبت از بیماران و ورود به مراکز درمانی مانند کلینیکها و بیمارستانها | 3 سال | 1,050 تا 1,200 |
متخصص فناوری فاضلاب | مهارتهای بهرهبرداری و نگهداری از تأسیسات تصفیه فاضلاب برای پایداری محیط زیست | 3 سال | 1,050 تا 1,200 |
تکنسین فناوری مواد غذایی | تمرکز بر آمادهسازی غذا، تضمین کیفیت و استانداردهای بهداشتی در صنعت مواد غذایی | 3 سال | 910 تا 1,190 |
طراح فنی محصول | آموزش در CAD، نقشهکشی فنی و توسعه محصول برای مشاغل مهندسی و تولیدی | 3.5 سال | 1,010 تا 1,200 |
کارشناس صنعت ساخت و ساز | تخصص در مدیریت پروژههای ساختمانی، مهندسی عمران و طراحی معماری | 3.5 سال | 1,010 تا 1,200 |
معمار | آموزش در طراحی معماری، مقررات ساختمانی و نقشهکشی برای موقعیتهای معتبر شغلی | 3 سال | 920 تا 1,500 |
مزایای مهاجرت به آلمان از طریق آوسبیلدونگ
آوسبیلدونگ آلمان به شما این امکان را میدهد که برای کل دوره آموزش خود اجازه اقامت دریافت کنید. همچنین، یکی از فرصتهای مهم این ویزا، اجازه کار کردن به صورت پارهوقت (حداکثر 20 ساعت در هفته) در یک شغل دیگر است، به شرطی که این شغل با زمینه آموزش حرفهای شما مرتبط نباشد.
با اتمام موفقیتآمیز دوره آموزش حرفهای خود در آلمان، به شما این فرصت داده میشود که به مدت حداکثر 18 ماه در این کشور بمانید و به دنبال یافتن یک شغل تخصصی بگردید. برای این منظور، لازم است تا برای دریافت اجازه اقامت جهت جستجوی کار بر اساس بند 3 ماده 20 (1) قانون اقامت آلمان (AufenthG) اقدام نمایید.
توجه داشته باشید که اگر دوره آموزش خود را در آلمان به عنوان دستیار یا کمکیار در حوزه بهداشت و درمان یا مراقبت با موفقیت به پایان رساندهاید، شرایط ویژهای برای یافتن شغل دارید. در این صورت، میتوانید یک مجوز اقامت به مدت حداکثر 12 ماه برای جستجوی کار دریافت کنید و این اجازه برای یک دوره اضافی 6 ماهه نیز قابل تمدید خواهد بود.
یکی از مزایای قابل توجه برنامه آوسبیلدونگ برای دانشجویان ایرانی، عدم نیاز به ارائه مدرک تمکن مالی از طریق حساب مسدود شده است، که معمولاً برای دانشجویان دانشگاهی الزامی است. این امر، فرآیند مهاجرت و شروع دوره آموزشی را برای بسیاری از متقاضیان تسهیل میبخشد. در واقع، آوسبیلدونگ نه تنها یک فرصت آموزشی است، بلکه یک پل مطمئن برای ورود به بازار کار آلمان و دستیابی به یک زندگی حرفهای موفق محسوب میشود.
مزایای بلندمدت و انعطافپذیری شغلی فارغالتحصیلان آوسبیلدونگ
علاوه بر مزایای اصلی، آوسبیلدونگ مزایای قابل توجه دیگری نیز ارائه میدهد.
امنیت شغلی بالا، به طوری که بسیاری از کارآموزان پس از پایان دوره توسط همان شرکتها استخدام میشوند، یکی از این مزایاست.
همچنین، مدارک آوسبیلدونگ در سطح بینالمللی اعتبار دارند و فارغالتحصیلان میتوانند از انعطافپذیری شغلی بالایی برخوردار باشند، زیرا مهارتهای کسب شده در صنایع مختلف قابل استفاده است و امکان تغییر شغل یا ادامه تحصیلات تخصصی را فراهم میکند.
ساختار تطبیقپذیر این برنامه به دانشجویان اجازه میدهد تا در زمینههای مورد علاقه خود تخصص پیدا کنند و در عین حال مهارتهای مورد نیاز بازار کار را بیاموزند. اعتبار جهانی مدارک آوسبیلدونگ، این برنامه را به یک فرصت عالی برای اشتغال فوری و رشد حرفهای بلندمدت در آلمان و سایر کشورها تبدیل کرده است.
مقایسه برنامه آوسبیلدونگ با آموزش فنی و حرفهای در ایران
سیستم آموزش فنی و حرفهای (فنی حرفهای) ایران از نظر تمرکز بر کسب مهارت، با آوسبیلدونگ آلمان شباهتهایی دارد، اما در ساختار، نحوه حمایت مالی از کارآموزان و اعتبار مدارک تحصیلی تفاوتهای اساسی وجود دارد.
موضوع | آوسبیلدونگ | آموزش فنی و حرفهای |
---|---|---|
ساختار و برنامه درسی | سیستم دوگانه: تحصیل پارهوقت + آموزش در شرکت برنامه با مشارکت صنعت طراحی شده | مبتنی بر مدرسه با تجربه عملی محدود تمرکز بر دورههای مهارتی کوتاهمدت توسط TVTO |
حمایت مالی | حقوق ماهانه از کارفرما هزینه مدرسه معمولاً توسط دولت یا کارفرما پرداخت میشود | معمولاً نیاز به پرداخت شهریه توسط کارآموز بدون درآمد؛ وابسته به یارانه دولتی |
گواهینامه و چشمانداز شغلی | مدرک معتبر بینالمللی قابلیت استخدام بالا در اتحادیه اروپا | گواهینامه معتبر در ایران فرصت محدود برای اشتغال بینالمللی |
چالشهای اصلی ایرانیان برای مهاجرت از طریق آوسبیلدونگ
برای ایرانیانی که رویای شرکت در برنامههای آوسبیلدونگ در آلمان را دارند، آگاهی از چالشهای پیش رو و آمادگی برای آنها اهمیت دارد.
یکی از مهمترین این چالشها، تسلط به زبان آلمانی در سطح B2 یا بالاتر است که نیازمند برنامهریزی و تلاش برای یادگیری زبان است. همچنین، به دلیل رقابت بالا در رشتههای محبوب مانند بهداشت و درمان و IT، داشتن مدارک قوی و ارائه یک درخواست حرفهای و کامل ضروری است.
علاوه بر این، آشنایی با فرهنگ کاری آلمان که بر وقتشناسی، استقلال و ارتباط مستقیم تاکید دارد و تلاش برای سازگاری با آن میتواند به موفقیت در این مسیر کمک کند.
بهترین شهرهای آلمان برای آوسبیلدونگ

اگر به دنبال یک دوره آوسبیلدونگ بینظیر در آلمان هستید، انتخاب شهر مناسب میتواند نقش مهمی در موفقیت شما داشته باشد. در اینجا، پنج شهر برتر آلمان با فرصتهای آوسبیلدونگ فراوان را به شما معرفی میکنیم:
- برلین: پایتخت فرصتها در دنیای فناوری، رسانه و مهماننوازی! برلین به عنوان قلب تپنده آلمان، طیف گستردهای از دورههای آوسبیلدونگ را در صنایع گوناگون، به ویژه در حوزههای پرطرفدار IT، رسانه و گردشگری ارائه میدهد.
- مونیخ: قطب صنعتی آلمان، مهد مهندسی، خودرو و فناوری! مونیخ با اقتصاد قدرتمند و حضور شرکتهای بزرگ در زمینههای مهندسی، خودروسازی و تکنولوژی، یک انتخاب ایدهآل برای کسانی است که به دنبال آموزشهای حرفهای در این صنایع هستند.
- فرانکفورت: قلب تپنده اقتصاد آلمان، مرکز مالی و تجارت! اگر رویای شغلی در دنیای مالی، بانکداری و مدیریت بازرگانی را دارید، فرانکفورت با برنامههای آوسبیلدونگ متعدد در این زمینهها، بهترین گزینه برای شماست.
- هامبورگ: شهر بندری با اقتصاد پویا، دروازهای به سوی لجستیک و تجارت بینالمللی! هامبورگ با بندر بزرگ و اقتصاد پررونق خود، فرصتهای آموزشی منحصربهفردی را در زمینههای لجستیک، مشاغل دریایی و تجارت بینالمللی ارائه میدهد.
- اشتوتگارت: مهد غولهای خودروسازی، بهشت مهندسان خودرو! اشتوتگارت به عنوان خانه شرکتهای مشهور خودروسازی مانند دایملر و پورشه، بهترین مکان برای علاقهمندان به فناوری و مهندسی خودرو محسوب میشود.
بهترین منابع برای یافتن فرصتهای آوسبیلدونگ
اگر مصمم به شرکت در دورههای آوسبیلدونگ در آلمان هستید، پیدا کردن موقعیت مناسب و ارائه یک درخواست قوی، اولین قدمهای شما هستند. در اینجا، بهترین منابع برای یافتن فرصتهای آوسبیلدونگ و نحوه اقدام برای آنها را به شما معرفی میکنیم:
- پلتفرمهای کاریابی: وبسایتهایی مانند Jobbörse (آژانس کار فدرال)، Meinestadt.de و Indeed.de، لیست جامعی از موقعیتهای آوسبیلدونگ در صنایع مختلف ارائه میدهند.
- وبسایتهای شرکتها: بسیاری از شرکتهای آلمانی، فرصتهای آموزشی خود را مستقیماً در بخش استخدام وبسایتشان منتشر میکنند.
- اتاقهای بازرگانی آلمان (DIHK): این سازمانها اطلاعات ارزشمندی در مورد دورههای آوسبیلدونگ ارائه میدهند و اغلب لیست موقعیتهای آموزشی موجود را نیز منتشر میکنند.
چشمانداز شغلی پس از آوسبیلدونگ در آلمان
فارغالتحصیلان دورههای آوسبیلدونگ در آلمان، گامی محکم به سوی یک شغل موفق و پردرآمد برمیدارند. تجربه عملی و مهارتهای تخصصی که در طول این دورهها کسب میکنند، آنها را به نیروهای بسیار ارزشمند در بازار کار آلمان تبدیل میکند.
نرخ اشتغال فارغالتحصیلان آوسبیلدونگ بسیار بالاست، زیرا شرکتها به دنبال افرادی هستند که آموزشهای عملی و دانش تخصصی صنعت را دارند. بسیاری از این دورهها با همکاری نزدیک با صنایع طراحی شدهاند تا اطمینان حاصل شود که مهارتهای آموزش داده شده، دقیقاً با نیازهای بازار همخوانی دارند.
آوسبیلدونگ تنها یک شروع نیست، بلکه یک سکوی پرتاب برای پیشرفت شغلی است. تجربه عملی ارزشمندی که در طول آوسبیلدونگ به دست میآید، اغلب منجر به پیشرفت شغلی سریعتر نسبت به مسیرهای دانشگاهی سنتی میشود.
صنایعی مانند مهندسی، IT، بهداشت و درمان و مشاغل فنی، همواره پذیرای فارغالتحصیلان آوسبیلدونگ با فرصتهای شغلی عالی هستند. علاوه بر این، در طول دوره آوسبیلدونگ، دانشجویان ارتباطات حرفهای قوی با کارفرمایان و متخصصان صنعت برقرار میکنند که اغلب منجر به پیشنهادهای شغلی پس از پایان دوره میشود. این شبکهسازی و تجربه عملی، یک سرمایه ارزشمند برای تضمین آینده شغلی شما خواهد بود.
در اینجا برخی از آمارهای رسمی در مورد چشمانداز شغلی پس از تکمیل آوسبیلدونگ در آلمان آورده شده است (منبع: GoAusbildung)
شاخص | آمار تقریبی | منبع |
---|---|---|
نرخ اشتغال ظرف 6 ماه | 80% | مؤسسه فدرال آموزش و تربیت حرفهای آلمان (BIBB) |
نرخ اشتغال پس از 5 سال | 70% | مؤسسه تحقیقات بازار کار (IAB) |
نرخ اشتغال در زمینههای فنی | 90% | BIBB و گزارشهای صنعتی |
نرخ اشتغال در بهداشت و درمان | 85% | BIBB و مطالعات خاص بخش |
ترجیح کارفرمایان برای کارآموزان سابق | 60% | نظرسنجی BIBB و بازخورد صنعت |
این آمارها به وضوح نشان میدهد که آوسبیلدونگ در آلمان، نه تنها یک آموزش حرفهای باکیفیت است، بلکه یک مسیر مطمئن و پربازده برای ورود به بازار کار و ساختن یک آینده شغلی موفق محسوب میشود.
3 پاسخ
سلام وقت بخیر چه شرایطی برای شروع دورههای آموزشی آوسبیلدونگ در آلمان لازمه؟
درود بر شما، برای شروع دورههای آموزشی آوسبیلدونگ در آلمان، لازم است ابتدا در دوره مورد نظر ثبت نام کرده و مدارک مورد نیاز را به مدرسه یا مرکز آموزشی ارائه دهید، همچنین داشتن سطح زبان آلمانی B2 نیز الزامی است. (برخی کارفرماها سطح B1 رو هم قبول میکنند)
درود بر شما، برای شروع دورههای آموزشی آوسبیلدونگ در آلمان، لازم است ابتدا در دوره مورد نظر ثبت نام کرده و مدارک مورد نیاز را به مدرسه یا مرکز آموزشی ارائه دهید، همچنین داشتن سطح زبان آلمانی B1 و برای بعضی کارفرماها B2 نیز الزامی است.